نمک چیست؟
نمک که عمدتا از کلرید سدیم و انواع دیگر از ترکیبات شیمیایی ساخته می شود، در تمامی دریاها و سازندهای مختلف سنگ یافت می شود. نمک یک ماده معدنی طبیعی است که تقریبا در همه جای دنیا یافت می شود.
در شیمی نمک، اصطلاحی است که برای توصیف ترکیب یک اتم سدیم و یک اتم کلرید ساخته شده است. نمک سفره کلرید سدیم است. نمک های زیادی در جهان وجود دارد، مانند سولفات مس که برای از بین بردن قارچ ها و علف های هرز از آن استفاده می شود، نیترات کبالت که نمکی قرمز رنگ است و برای تهیه برخی جوهرها و رنگ استفاده می شود و دی استات سرب که در برخی رنگ های مو وجود دارد و نمکی است که می تواند مسمومیت با سرب ایجاد کند.
نمک علی رغم اینکه بیشترین مصرف را در آشپزی دارد، مصرف آن فقط 6 درصد از 250 میلیون تن نمک است که هر ساله در سراسر جهان استفاده می شود. از 94 درصد باقی مانده هم مقدار کمی برای سختی زدایی آب، یخ زدایی جاده ها و کشاورزی و بیشترین میزان نمک برای فرآیندهای صنعتی از جمله تولید PVC، پلاستیک و کاغذ استفاده می شود.
نمک را می توان در سراسر کره زمین یافت، اما راه های مختلفی برای تهیه آن وجود دارد که 3 روش اصلی آن از طریق تبخیر آب دریا، استخراج از سازندهای سنگ نمک درون زمین و ایجاد آب های شور نمکی است.
کاربـرد نمک
در صنایع غذایی نمک حفاری، نمک در صنایع پتروشیمی، نمک جهت مصارف داروسازی، نمک در صنایع پالایشگاهی، نمک در صنایع اسید سازی، نمک در صنایع دباغی، نمک جهت مصارف و خوراک دام، نمک جهت مصرف در شیلات و ….
انواع نمک های معدنی و تولیدی شرکت الماس پردیسان
نمک هیمالیا ( صورتی )
نمک هیمالیا یک نمک سنگی (هالیت) است که به دلیل وجود مواد معدنی کمیاب دارای رنگ صورتی است و به عنوان یک ماده افزودنی غذایی به جای نمک تصفیه شده خوراکی استفاده می شود. این ترکیب برای پخت و پز مواد غذایی ، ساخت لامپ های تزئینی و درمان های آبگرم نیز استفاده می شود.
مشخصه نمک هیمالیا رنگ صورتی آن است و شامل ۸۴ ماده معدنی و عناصر طبیعی است. این نمک مدتهاست که در سنت های شرقی برای سلامتی و شفابخشی استفاده می شود ، در حالی که غرب اخیراً از این نوع هالیت تقویت کننده سلامتی استفاده می کند.
سنگ نمک هیمالیا چه مواد مغذی در خود دارد؟
سنگ نمک هیمالیا نسبت به نمکهای معمولی که بهصورت روزمره استفاده میشوند، سدیم خیلی کمتری دارد. میتوان گفت که هر قاشق چایخوری از نمک معمولی دارای ۲۳۶۰ میلیگرم سدیم است، در حالیکه برای نمک هیمالیا این مقدار به اندازه یکسوم کاهش یافته و عدد ۱۶۸۰ محاسبه میشود. علاوهبراین مواد معدنی بیشماری در سنگ نمک هیمالیا وجود دارد که شاید خیلی از آنها را در نمکهای معمولی نداشته باشیم.. برخی از این مواد معدنی عبارت هستند از مواردی که در ادامه میآید.
- فلز روی
- آهن
- کلسیم
- پتاسیم
- منیزیم
که وجودیت و مقدار هرکدام از این مواد معدنی به محلی که سنگ نمک هیمالیا از آنجا بهدست میآید، بستگی دارد. جالب است بدانید که احتمال دارد در برخی از انواع نمک هیمالیا، موادی سمی مانند آرسنیک، جیوه و سرب نیز وجود داشته باشند.
فواید نمک هیمالیا
- حفظ قند خون سالم
- کاهش فشار خون
- حمایت از سیستم تنفسی سالم و سینوس ها
- تقویت استخوان و جلوگیری از گرفتگی عضلات
- بهبود گردش خون
- برطرف کردن اضطراب و بی خوابی
- لایه برداری ملایم پوست
این نمک ها به دلیل رنگ صورتی جذابی که دارند به عنوان لامپ تزئینی نیز استفاده می شوند. لامپ نمک هیمالیا چراغ های دکوری هستند که از نمک صورتی رنگ هیمیالیا ساخته شده اند و اعتقاد بر این است که مزایای زیادی برای سلامتی دارند. در حقیقت ادعا می شود که انها هوای اتاق را تمیز کرده، آلرژی را کاهش می دهند، حالتان را بهتر کرده و به خواب بهتر کمک می کنند.
تاثیرات مثبت نمک هیمالیا بر سلامتی
سه ادعای اصلی در باره تاثیر سنگ نمک هیمالیا بر سلامتی وجود دارد:
می توانند کیفیت هوا را بهبود دهند: این طور گفته می شود که آنها برای افرادی که آلرژی، آسم یا بیماری هایی دارند که روی عملکرد تنفسی اثر می گذارد مانند فیبروز کیستیک ، مفید هستند. با این حال هیچ شواهدی نیست که نشان دهد این لامپ های می توانند پاتوژن ها را از بین برده و کیفیت هوا را بهبود دهند و ممکن است این ادعا بر اساس داستان های قدیمی باشد. اما هنوز هم از مسئله حمایت می شود.
می توانند حالتان را بهتر کنند: برخی مطالعات روی حیوانات نشان داده که لامپ های نمک هیمالیا می تواند حالتان را بهتر کند. برخی مطالعات حیوانی نشان داده که قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی یون منفی در هوا می تواند مقدار سروتونین را که در تنظیم خلق و خو نقش دارد تغییر دهد. با این حال این ادعا ها مبنای علمی محکمی ندارند ولی برخی محققان متوجه شده اند کسانی که افسردگی دارند وقتی در معرض مقدار زیادی یون منفی قرار می گیرند وضعیت روحی بهتری پیدا می کنند.
به خواب بهتر کمک می کنند: مطالعات هنوز تاثیر نمک هیمالیا بر خواب را بررسی نکرده با این حال بررسی تاثیر یونیزه کردن هوا بر خواب، شواهد موثری را نشان نداده است. با این حال حتی اگر لامپ های نمک بر روی هوای اطراف موثر باشند ، اما معلوم نیست که روی الگوهای خواب هم اثر داشته باشند.
نمک قرمز چیست؟
سنگ نمک قرمز نوعی از سنگ نمک است که به دلیل وجود آهن و منزیم فراوان درون خود رنگ آن به قرمز گرایش پیدا کرده است.
از این نوع سنگ به دلیل وجود این دو عنصر در صنایع خوراکی برای انسان و حیوانات استفاده میشود. پودر نمک قرمز به دلیل داشتن عناصر زیاد معدنی و آلی برای سلامتی مفید تر از نمک های دیگر است. هر چه سنگ نمک دارای مواد معدنی بیشتری باشد رنگ تیره تری دارد. در بسیاری از کشورها که کمبود آهن در بین افراد جامعه دیده می شود توصیه می شود تا از نمک قرمز در آشپزی یا بر سر میز استفاده شود.
پودر نمک قرمز می تواند بسیار مناسب افراد مبتلا به کم خونی باشد. این نمک به دلیل داشتن درصد بسیار بالا از آهن، کمبود این ماده معدنی را در بدن جبران کرده و به روند خون سازی در بدن کمک شایان توجهی می کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که خوردن نمک می تواند خطر عفونت را کاهش داده و باکتری های مضر را از بین ببرد.
از دیگر کاربرد های نمک قرمز میتوان به موارد زیر اشاره کرد
- در صنایع خوراکی برای انسان و حیوانات
- برای تولید سنگ های برشی جهت استفاده در پخت و پز غذا
- درمانی : آجر نمک برای ساخت اتاقک های نمکی
- تزئینی: ساخت اباژور و از قسم تزئینات دکوراتیو
نمک آبی چیست و چه خواصی دارد
نمک آبی رنگ که در سطح جهان با نام blue salt Persia شناخته می شود همان نمک خوراکی یا نمک طعام است که به دلیل دارا بودن مواد معدنی خاصی همچون سیلویوت ، آهن ، کلسیم و پتاسیم و تحت شرایط آب و هوایی و جوی خاص و نیز فشار و رطوبت به این رنگ درآمده است.
رنگ آبی کریستال های این نوع نمک به صورت طبیعی و کاملا اورجینال ایجاد شده و نمی توان کریستال های بزرگ آن را رنگ نمود.
1. کریستال های بزرگ نمک باید دارای رگه های آبی رنگ در داخل خود باشد.
2. چنانچه نمک آبی کوبیده شود ، دانه های ریز شده سفید رنگ بوده و به رنگ آبی نخواهد بود.
3. نمک آبی به طور کامل آبی رنگ نیست بلکه شفاف بوده و رگه هایی از رنگ آبی در داخل آن وجود دارد.
در بسیاری از کشور های جهان از نمک آبی به منظور های مختلفی استفاده می کنند. برخی از مردم دنیا به دلیل زیبایی چشم نوازی که نمک آبی دارد آن را در معرض دید قرار می دهند و برخی برای رفع چشم زخم آن را مصرف می کنند. همچنین در برخی نقاط از نمک آبی رنگ به دلیل مواد معدنی موجود در آن استفاده می شود. قیمت نمک آبی بسیار بیشتر از نمک ها معمولی است زیرا این ماده بسیار کمیاب بوده و به شکلی نادری در رگه هایی از برخی معادن نمک یافت می شود
خواص سنگ نمک آبی رنگ
سنگ نمک آبی رنگ ایران با داشتن پتاسیم طبیعی و خواص درمانی و دارویی یکی از بهترین نمک های دنیا می باشد.
نمک، بی تردید مهم ترین ادویه و طعم دهنده در آشپرخانه ها است. بدون آن، بیشتر وعده های غذایی بی مزه و غیر قابل خوردن خواهد بود. همان طور که می دانید انواع مختلفی از نمک در جهان وجود دارد که یکی از کمیاب ترین آنها سنگ نمک آبی رنگ است.
این نوع سنگ نمک تنها در کوه های اطراف شهر سمنان و گرمسار یافت شده و به علت داشتن مواد معدنی غنی مانند پتاسیم، آهن و روی و کلسیم، دارای خواص بی نظیری است. یر طبق آنالیزهای اولیه ای که شرکت ما در آزمایشگاه های معتبر ایران انجام داده است، نمک آبی ایران دارای خلوص کلرید سدیم بالاتر از ۹۵% می باشد.
خواص این نمک عبارتند از: خاصیت ضد عفونی و ضد باکتری، تنظیم فشار خون، تنظیم تعادل بدن، ضد استرس قوی، تنظیم خواب، کمک به هضم غذا، رفع برخی از مشکلات تنفسی، افزایش ایمنی بدن، جلوگیری کننده از اسپاسم عضلات، مفید برای بهداشت دهان و دندان و بسیاری دیگر
نمک خوراکی
به نمک تصفیه شده با خلوص بالای 99%، نمک خوراکی گفته می شود
نمک طعام متشکل از سدیم و کلر، در آب قابل حل است و یکی از مهترین املاح مورد نیاز روزانه بدن انسان ها می باشد. نمک سفره، به صورت معدنی در ته نشست و چین خوردگی های معادن به شکل سنگ نمک و به صورت دریایی از آب دریاها، قابل برداشت است. این نمک، یک ترکیب یونی است. مزه شور، شیشه ای بودن و سختی کم این کانی، باعث تمایزش از کانی های مشابه خود شده است.
انواع نمک خوراکی
نمک های پودری از سایز 0.8 تا سایز 5/2 میلیمتر
سنگ نمک خوراکی
بلور نمک
نمک در صنایع شیلات
نمک شیلاتی در صنعت شیلات کاربردهای فراوانی دارد. استفاده از نمک طبیعی مورد استفاده برای پرورش آبزیان در عملکرد فیزیولوژیکی آبزیان تأثیر فراوانی دارد و میتواند آبزیان مختلفی همچون ماهی و میگو را از گزند بیماری حفظ کند. خصوصا اینکه یکی دیگر از کاربردهای نمک در صنعت شیلات گندزدایی آب است.
کاربرد نمک در صنعت شیلات و پرورش آبزیان
مهمترین استفاده و مزیتی که از نمک شیلاتی استفاده میشود، برای پیشگیری و درمان برخی از بیماریها است. کاهش انگلها، قارچها و عفونتهای بهوجود آمده بر روی آبشش، پوست و تخم ماهیها نیز از دیگر کاربردهای نمک در شیلات است که بیشترین علت را دارد.
بسته به دمای آب و اینکه در چه فصلی از سال قرار داریم، در استخر پرورش آبزیان از نمک استفاده میشود. مقدار استفاده از نمک در استخر ماهی نیز بستگی به نوع و مقدار آن در هر استخر دارد که باید در فواصل زمانی درستی در کوتاه مدت، ماهانه و هفتگی انجام شود.
در ادامه به معرفی کلی کاربرد نمک در صنعت شیلات میپردازیم که با استفاده درست از آن، میتوانید در فرآیند تکثیر برخی گونههای آبزیان به منظور جداسازی تخمها و رفع چسبندگی تخمها از نمک شیلاتی استفاده کنید.
جلوگیری از یونیزه و مقطر شدن آب
به دلیل یونیزه شدن آب در استخرهای پرورش ماهی آب شیرین که در اثر افزایش حلالیت یون نیتریت رخ میدهد، یکی از بیماریهای ماهیان پرورشی آب شیرین، بیماری قهوهای شدن(مت هموگلوبین) است.
با افزایش حلالیت یون نیتریت در آب و انتشار حرکت آن به درون خون ماهی، غلظت یون نیتریت در خون افزایش مییابد که سبب قهوهای شدن خون خواهد شد. چون یون نیتریت با یون کلر موجود در آب شیرین با هم در حال رقابت هستند.
در نتیجه با بالا رفتن یون کلر در آب، توانایی نیتریت و حرکت آن به درون خون کاهش مییابد. غلظت ppm ۱۵ -۲۰ برای یون کلرید غلظت مناسبی است، در غیر این صورت، افزایش غلظت یون کلر ضروری است.
استفاده از نمک شیلاتی برای جلوگیری از یخ زدن تخم آبزیان
یکی از مشکلاتی که در پرورش آبزیان وجود دارد، یخ زدن تخم ماهیان در فصل سرما است که میتواند در پرورش ماهی برای فصل بد تاثیر مستقیم و زیادی داشته باشد.
در فصل زمستان میتوانید با استفاده از نمک شیلاتی در استخر دمای آب را بهتر کنترل کرده و از یخ زدن تخم ماهی و آبزیان نیز جلوگیری کنید.
یکی از روشهای جدا سازی تخم مرده از تخم زنده ماهی استفاده از نمک است. در این ترکیب با استفاده از فرمول خاصی که در هر ۸ لیتر آب از ۹۶۰ گرم نمک استففاده میشود، موجب میشود تا علاوه بر حداسازی تخم ها از یکدیگر، تخمهای مرده به سطح آب آمده و تخمهای سالم در کف آب باقی بمانند.
جدایی از این مورد، اگر تخم ماهیها در برابر سرمای زیاد قرار گیرند، یخ زدن آنها نیز بیشتر باعث چسبیدن شده و علاوه بر تلفاتی که در اثر یخ زدن به وجود میآید، با چسبیدن تخمها به یکدیگر نیز بخشی از تخمها عملا بی استفاده و از بین خواهند رفت.
کم کردن جلبک استخر با استفاده از نمک شیلاتی
یکی دیگر از مشکلاتی که در صنعت پرورش ماهی، خصوصا در فصل گرما وجود دارد بستن جلبک است. به دلیل اینکه در استخرها ممکن است به اندازه کافی آب در جریان نباشد و از سویی دیگر با مشکلاتی که در تامین برق این روزها با آن مواجه هستیم، دستگاههای پمپ آب که وظیفه اکسیژن سازی و در جریان قرار دادن آب را دارند کار نکنند، با یک محیط عالی برای به وجود آمدن جلبک مواجه هستیم.
با پاشیدن نمک بر روی جلبکهای اطراف استخرها میتوان تا حد بسیار زیادی در کنترل جلبکها موفق عمل کرد.
کاهش استرس آبزیان
یکی دیگر از موارد استفاده از نمک شیلاتی کاهش اثرات استرسی بر روی آبشش ماهیها است. استرس در ماهیان دلایل مختلفی دارد که یکی از رایجترین آنها، ناشی از اسیدی شدن آب در اثر بارانهای اسیدی است. یا هنگام رقم بندی ماهیان که نیاز به دستکاری شدن است. از دیگر مواردی که موجب ایجاد استرس در ماهی میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استرس ناشی از عملیات حمل و نقل ماهی توسط تانکرهای حملونقل
- ایجاد استرس به دلیل سقوط اجسام درون استخر
- ایجاد استرس در هنگام غذا دادن به ماهی
- ایجاد استرس هنگامی که موجودات دیگری وارد استخر شوند
- و…
همگی این موارد باعث ایجاد استرس میشود که دلیل آن ترشح مادهای به نام«اپی نفرین» است. استفاده از نمک به دلایلی از ایجاد استرس در ماهی جلوگیری کرده و باعث میشود تا از ترشح این ماده جلوگیری شود.
کاربرد نمک شیلاتی در حمل و نقل ماهی
برای حمل و نقل ماهی از بشکه و تانکرهای بزرگ پلاستیکی پشت خودروها استفاده میشود که در حین مسیر، ماهی آرامش خاطر کافی نداشته و به دلیل تکانهای شدیدی که دارد، استرس زیادی به ماهی وارد میشود. در این صورت ماهی برای کنترل این استرس انرژی زیادی را مصرف خواهد کرد.
هر نوع دستکاری همچون حمل و نقل ماهی، موجب افزایش استرس میشود که همانطور که گفته شد موجب ترشح«اپی نفرین» در خون شده و به دنبال آن اپی نفرین گردش خون در برانش را بالا میبرد. در نهایت آب به سمت برانشها کشیده میشود که نتیجه آن چیزی جز افزایش میزان دفع ادرار نیست.
از آنجایی که کلرید و سایر یونها به همراه ادرار اضافی از بدن خارج میشود، بخشی از تلفات ماهی در حمل ونقل به همین دلیل است. افزودن نمک به آب در جریان حمل ونقل بیشتر به خاطر نقش حفاظتی نمکها دربرابر ازدست رفتن الکترولیتهای خون است که تهدیدی جدی برای ماهی به حساب میآید
همچنین برای جلوگیری از برهم خوردن تنظیم یونی در خون نیز مورد استفاده قرار میگیرد. درکل کلرید سدیم(Nacl) معمولیترین نمکی است که در حمل ونقل مورد استفاده قرار میگیرد. غلظت آن نیز معادل ۵/۰ تا ۱ درصد استرس ماهی را کاسته و تنظیم اسمزی را پایدارتر، و در نتیجه تولید موکوس را افزایش میدهد تا حمل ونقل با سهولت انجام گیرد.
شما میتوانید این نوع نمک پودری را در سایز های 1 تا 5/2 میلیمتر از شرکت الماس پردیسان تهیه نمایید..
نمک درصنعت نساجی و رنگرزی
نمک صنعتی از جایگاه قابل توجهی در صنعت نساجی برخوردار است. علاوه بر این، در این صنعت از نمک برای پردازش و پالایش مواد اولیه و پارچه ها استفاده می می شود. این نمک ها در فرآیند رنگ آمیزی پارچه های نخی یا کتان کاربرد دارد.
در فرآیند رنگ آمیزی پارچه ها، این نمک به عنوان ماده خام و کمکی عمل می کند. سپس، رنگ از طریق الیاف پارچه ای عبور می کند و آنها را محکم می چسباند. بنابراین، رنگ جلوه بیشتری پیدا می کند. امروزه روند کلی رنگرزی پارچه ها با استفاده از نمک های صنعتی وارد مرحله ای جدید شده است.
شما می توانید بهترین انواع نمک های صنعتی را برای فعالیت های مربوط به نساجی و بافندگی از ما بخواهید. ما به مشتریان خود نمک با غلظت ۹۹٫۸٪ نمک کلرید سدیم را پیشنهاد می دهیم. نمک صنعتی با بالاترین خلوص تا به امروز در صنعت نساجی مورد استفاده قرار گرفته است.
بررسی مزیت ها
- خلوص حدود ۹۹٫۹٪
- مقدار سختی آن کم است، بنابراین باعث ایجاد لکه روی پارچه نمی شود.
- عاری از ناخالصی ها
به طور كلي، رنگ هاي مستقيم با الیاف سلولز رنگ می شوند كه در محلول آبی شكست منفی دارند. نمکهای بیطرف معدنی، و غیره، در محلول آب یونیزه می شوند. کاتیون معدنی نسبتا کوچک است، بنابراین در محلول آبی بسیار فعال است و به راحتی در اطراف مولکول های فیبر جذب می شود، بنابراین باعث کاهش بار منفی روی سطح مولکول های فیبر می شود و میزان جذب آنیون رنگ نسبتا افزایش می یابد.
کاربردهای صنعتی نمک در صنایع شیمیایی
از نمک صنعتی برای تولید مواد شیمیایی مختلف استفاده میشود. از نمک به عنوان یک ماده خام در تولید کلر، سود سوزآور و خاکستر سودا استفاده میشود. علاوه بر این، نمک صنعتی در ساخت انواع محصولات مانند سود سوزآور، سولفات سدیم، کربنات سدیم، اسید هیدرولیک، بیکربنات سدیم، سدیم مایع، سدیم فلزی، کلر و نیترات سدیم کارایی دارد.
نمک صنعتی در فرآیند فرآوری فلزات کارایی بسیاری دارد زیرا ناخالصیها را از بین میبرد.
کاربردهای نمک برای صنعت کلر قلیایی یا الکترولیز
از نمک صنعتی برای تولید کلر (که یکی از اجزای اصلی محصولات بهداشتی و ضدعفونی است) استفاده میشود. کلر در نتیجه الکترولیز محلول نمک اشباع میشود. این امر کلرید سدیم را به ماده خام تولید کلر تبدیل میکند. بزرگترین تولید کننده نمک ترکیه است كه نمک صنعتی را با کیفیت بالا برای مصارف صنعتی از جمله صنعت کلر قلیایی، ارائه میدهد.
کاربردهای نمک صنعتی در صنعت فلز
یکی از مصارف صنعتی نمک در صنایع فلزی است. نمک صنعتی در فرآیند فرآوری فلزات کارایی بسیاری دارد زیرا ناخالصیها را از بین میبرد..
کاربردهای نمک در صنعت لاستیک
نمک صنعتی در صنعت لاستیک سازی برای جداسازی لاستیک از لاتکس کارایی بسیاری دارد.
کاربرد نمک صنعتی در صنعت داروسازی
یکی دیگر از مصارف نمک صنعتی، صنعت داروسازی است. از نمک بیشتر در تهیه محلولهای نمکی و تولید کپسول استفاده میشود. همچنین در محلولهای داخلی وریدی و محلهای تماسی نیز از نمک استفاده میشود. نمک صنعتی برای تولید محلولهای نمکی و در نتیجه صنعت داروسازی بسیار حائز اهمیت است
کاربرد نمک صنعتی در صنعت صابون سازی
نمک در صنعت صابون سازی هم نقش مهمی دارد و از آن برای تهیه شویندهها و حلالها استفاده میشود. افزودن نمک به شویندهها به جداسازی انواع مواد شیمیایی کمک شایانی میکند
کاربرد نمک صنعتی در صنعت رنگدانه
از نمک صنعتی به عنوان پرکننده و عامل آسیاب در صنعت رنگدانه استفاده میشود.
کاربرد نمک برای تصفیه آب
عمل تصفیه آب فرآیندی است که آلایندهها و اجزای نامطلوب را از آن حذف کند یا آنها را برای تامین آب صنعتی کاهش دهد. تصفیه آب همچنین برای سلامت انسان در مصارف شرب و آبیاری بسیار مهم است.
نمک نرم کننده آب است و با حذف کلسیم و منیزیم موجود در آب به از بین بردن سختی آب کمک میکند.
نمکی که برای تصفیه آب استفاده میشود را میتوان هم برای مصارف صنعتی و هم برای مصارف خانگی استفاده کرد. انواع نمکهای مورد استفاده برای تصفیه آب بدین شرح هستند:
نمک دانهای با کیفیت بالا، کریستالهای نمک، قرص نمک و نمک گرد.
- یکی دیگر از کاربردهای نمک استفاده از آن به عنوان یک عامل رسوب زدا است.
- برای صاف کردن آب از نمک استفاده میشود.
- همچنین برای جلوگیری از گیرکردن مواد معدنی در لولهها و مخازن آب آشامیدنی استفاده میشود.
- در صنعت کاغذ و چرم (در فرآیندهای دباغی) از نمک استفاده میشود.
- همچنین در صنایع صابون سازی و مواد شوینده استفاده میشود.
- به طور خاص در کشاورزی برای تغذیه برخی از حیوانات مانند گاو، خوک، اسب و غیره از نمک استفاده می شود.
- گاهی اوقات نیز از آن برای ضد یخ استفاده میشود.
استفاده از نمک صنعتی برای یخ زدایی
یکی از مصارف صنعتی نمک، استفاده از آن در پروسه یخ زدایی میباشد. از نمک صنعتی عموما در جادهها، پیاده روها و سکوها استفاده میشود. نمکی که برای یخ زدایی از جاده استفاده میشود، در کل جادهها پخش میشود و باعث وجود لایهای از آب نمک در سطح جاده میشود. این فرآیند تشکیل یخ را به تاخیر میاندازد یا از به وجود آمدن یخ جلوگیری میکند. زمانی که جادهها یا پیاده روها یخ زده و یا از برف پوشیده شده باشند از نمک صنعتی برای کاهش نقطه انجماد آب استفاده میشود. در نتیجه نمک صنعتی برف را آب میکند و فرآیند انجماد را به تاخير میاندازد. بنابراین، استفاده از نمک برای یخ زدایی باعث ایمنتر شدن جادهها شده و همچنین از تصادف جلوگیری میکند.
نمک در صنایع حفاری
از کاربردهای نمک در حفاری میتوان به صنایع نفت اشاره کرد. در صنایع نفت از نمک برای افزایش تراکم گل و خاک استفاده شده که باعث میشود حفاری با دقت بیشتری انجام شود
- نمک حفاری به عنوان بخشی از مایعات حفاری عمدتا در اکتشاف و استخراج نفت و گاز استفاده میشود
- نمک در صنعت حفاری، سهم مهمی در انواع حفاری، روانکاری و خنککننده سر مته دارد
- نمک در حفاری ،یک ماده مهم برای پردازش نفت خام یا تصفیه آب طبیعی است.
- نمک میتواند در حفاری دریایی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
نمک حفاری، در کنترل دستگاههای حفاری وابسته به ایجاد گل حفاری به عنوان سیال حفاری استفاده میشود. چون در آن از نمک استفاده میشود باعث شده نسبت به آب خالص مزیت بیشتری داشته باشد
نمک در دباغی و چرمسازی
از نمک دباغی در جهت نگهداری از پوست، جلوگیری از فساد و نیز آب گیری استفاده میشود.
- در مراحل مختلف دباغی شاهد استفاده از نمک دباغی (نمک چرم) هستیم.
- نمک چرم ،یکی از مواد اساسی و بسیار مهم در صنعت دباغی و چرمسازی محسوب میگردد.
موادی که در دباغی پوست مورد استفاده قرار میگیرند به دو دسته گیاهی و شیمیایی تقسیمبندی میشوند: در دباغی گیاهی که از گذشته نیز متداول بوده است با استفاده از تانین و دیگر اجزای مختلف گیاه از جمله پوست، برگ، شاخه، ریشه، تنه، میوه و غیره به همراه نمک استفاده میشده است. چرمهای ساخته شده در این روش دارای نرمی خاصی بوده و معمولا به رنگ قهوه ای دیده می شوند.
در پوستهای نازکتر، از مواد شیمیایی، به همراه نمکهای معدنی استفاده میگردد.
نرمی و لطافت پوست بوسیله نمک
جهت نرمی و لطافت پوست لازم است پروتئین های حلقوی موجود در بافت پوست از آن خارج شوند. به همین منظور ابتدا جهت تخمیر، بر روی پوست آرد جو پاشیده و برروی آرد آب می پاشند تا ابتدا پوست تخمیر شده و متورم گردد و بتوانند آهک ها و گوشت های اضافه پوست را به خوبی از آن جدا نمایند. پس از این مرحله پوست را نمک سود و چند روزی در انبار نگهداری می نمایند. سپس پوست های نمک سود شده را شسته، با خروج نمک از بافت پوست، آب جایگزین نمک شده و باعث میشود پروتئین های حلقوی قابل حل در آب موجود در بافت پوست حل شده و از پوست خارج می شوند.
نمک دباغی چه کاربردی دارد؟
مهم ترین مرحله در تهیه چرم از پوست حیوانات، در واقع مرحله دباغی میباشد. در پایان مرحله دباغی است که پوست از حالت اولیه خود خارج گشته و به یک فرآورده بسیار ارزشمند تبدیل میگردد. برای تهیه فرآورده پوستی مطلوب باید به این نکته توجه داشت که حالت طبیعی پوست از نظر ساختار الیاف و نحوه پراکندگی آن در تمام لایهها در طی فرایندهای مختلف دباغی حفظ شود.
در فرایند دباغی مواد شیمیایی که جذب پوست شدهاند با پروتئینهای پوست پیوند تشکیل میدهند. این عمل باعث ایجاد خواص بسیار مطلوبی در پوست از جمله کاهش جذب آب، جلوگیری از تورم، مقاومت در برابر فساد و… میگردد.
دیگر کاربرد های نمک
- نمک در صنعت کشاورزی
- صنعت کاغذ سازی
- صنایع بهداشتی
- نمک در صنعت لبنیات و …